Tab Gemeente Coevorden
tab die laat zien dat dit een website van de gemeente coevorden is
Terug naar zoeken
Beeld Ganzen Geesje op de Markt

Standbeeld Ganzen Geesje

Type:
Geschiedenis
Kern:
Coevorden
Kenmerken:
Gebouw
Periode:
Na-oorlogse periode tot 1997

Sinds 1978 prijkt Ganzen Geesje op de Markt in Coevorden, maar hoe is zij er eigenlijk gekomen?

Ganzenhoedsterbeeld

In 1961 initieerde de heer Eising van de Coevorder Middenstandscentrale het idee om het ganzenhoedstergebeuren uit vroegere jaren, opnieuw leven in te blazen. Er moest weer een ganzenmarkt komen en de eerste ganzenmarkt vond in 1962 plaats. Ook de heer. A. Vonk had in de jaren vijftig hier al eens ideeën over verspreid. In 1975 kondigde burgemeester Hoekzema tijdens de ganzenmarkt zijn idee aan over de plaatsing van een ganzenhoedsterbeeld op de Markt om Coevorden als ganzenstad beter gestalte te geven.

Burgermeester W K Hoekzema
Burgemeester W.K. Hoekzema

Actiecomité

In 1976 stelde de voorzitter van de Coevorder Middenstands Centrale ter gelegenheid van de “open tafel” van januari f 5000,- beschikbaar. Het was de bedoeling dat dit beeld uiteindelijk een geschenk van en voor de bevolking van de gemeente Coevorden moest gaan worden. De kosten voor het beeld zou ongeveer f 35.000,- gaan bedragen.


Om het benodigde geld te verwerven kwam er een actiecomité, waarin de volgende personen zitting namen: Burgemeester Hoekzema, voorzitter, de heer C.A. van Leeuwen, namens de industrie, de heer A. Vonk, namens de Middenstandscentrale, mevrouw E. Pauw, namens de vrouwenorganisaties, de heer M. Assen, Federatie van Buurt- en speeltuinverenigingen in Coevorden, de heer J. Nijkamp, namens de bejaarden en de heer J. Plasman, secretaris en directeur Gemeentewerken en -bedrijven. 

Tekening van het beeld Ganzen Geesje
Tekening van het beeld Ganzen Geesje

“Gans Coevorden geeft gul voor ganzenhoedsterbeeld”

De eerste bijeenkomst is op 31 januari in het gemeentehuis. Het Comité Ganzenhoedsterbeeld heeft als doel activiteiten te organiseren en te coördineren teneinde een bedrag bijeen te brengen om vervaardiging en plaatsing van een ganzenhoedsterbeeld te bekostigen. Ook is er een grote verloting gehouden met de titel “Gans Coevorden geeft gul voor ganzenhoedsterbeeld” die f 7000,- heeft opgebracht met als hoofdprijs een reis voor twee personen naar Mallorca. Er zijn 7809 loten verkocht, drie voor een rijksdaalder. Verder waren er schenkingen van onder andere Veenstra metaalindustrie, J. Visscher BV, de Gasfabriek, de Baat en Zegwaard BV, Vonk BV, KLM Coevorden BV, het Anjerfonds en de VVV. Tijdens de zwemvierdaagse van 30 augustus tot 3 september stelde de organisatie van iedere inschrijving 25 cent beschikbaar.

Beeldhouwer Sterenberg

Er was intussen al wel een opdracht voor het ontwerp verstrekt, terwijl er over de juiste plaats nog overleg diende te worden gepleegd. Beeldhouwer Sterenberg uit Marum, docent aan de kunstacademie Minerva te Groningen, krijgt de opdracht van het Comité om het beeld te vervaardigen. De kunstenaar werkt met hart en ziel aan het kunstwerk en schaft zelfs ganzen aan om hun gedrag te kunnen bestuderen om de te vervaardigen bronzen ganzen zo natuurgetrouw mogelijk weer te kunnen geven. Het beeld omvat een levensgrote ganzenhoedster met een aantal ganzen in brons en een daarbij behorende waterpartij tot verfraaiing van het stadscentrum. Bij Modelhuis Kramer stond er in 1976 al een model van het ontwerp in de etalage. Op 22 november van dat jaar vertrekt een delegatie van het comité naar Marum om zich op de hoogte te stellen van de vorderingen van dhr. Sterenberg. Op 24 mei 1977 komt er een proefplaatsing van het model op de zgn. “kleine Markt”, aanwezig hierbij zijn de gemeenteraadsleden, het Comité, beeldhouwer Sterenberg en de directeur Gemeentewerken en –bedrijven.

Onthulling 1978

Op zaterdag 14 oktober 1978 is het dan eindelijk zover en vanuit café-restaurant Arends aan de Markt volgt de officiële onthulling van ganzenhoedsterbeeld en inwerkingstelling van de fontein om 11.00 uur door de Commissaris van de Koningin der Provincie Drenthe, Mevrouw Meester A.P. Schilthuis. Het wordt vervolgens na de plechtigheid geschonken aan en aanvaard door de gemeente. De muzikale omlijsting werd verzorgd door het muziekkorps CSV.
Professor Prakke, één van de grondleggers en assessor van de Picardtclub, heeft de naam Ganzen Geesje, Ganze-Geesien of Ganzen Geeske bedacht. Tijdens de plechtigheid heeft Professor Prakke de heer Sterenberg gecomplimenteerd met de woorden: “U heeft Coevorden een hart gegeven”. In april van het het jaar 2011 is ter gelegenheid van de reconstructie van de Markt en nieuwbouw van het gemeentehuis het beeld iets naar de zuidkant van de Markt verplaatst.

Onthulling ganzenhoedsterbeeld door Commissaris van de Koningin, A.P. Schilthuis
Onthulling ganzenhoedsterbeeld door Commissaris van de Koningin, A.P. Schilthuis

Andere ganzenhoedsterbeelden

Ook de stad Göttingen in Duitsland heeft een ganzenhoedsterbeeld genaamd “Gänseliesl” en in Amerika en wel in Covington, Kentucky hebben ze een “Goose Girl” maar deze standbeelden zijn gebaseerd op het sprookje van de Ganzenhoedster van de gebroeders Grimm. Coevorden is met haar historie dus toch uniek in de wereld met haar Ganzen Geessie.

Zie hier de Picardtprent:

Een gedicht uit de Coevorder Courant:

De ganzenhoedster

Doar sties zie eindlijk dan
Het nuvere kleine wichien….
Zie kek zo kregel um zich hen…
Zie hef zo’n lief gezichien!

Zoas de wichter iens
Hen t’aolle Coeven trokken,
Zo stiet zie op de markt
De ganzies an heur rokken.

Temidden van de drokte,
Blef zie zo rein en kloar…..
Een mandtien an heur armen,
Een muts op ’t krullend haor!

Deur veule jaoren hen,
Was ’t wicht al haost vergeten,
Allent hiel aolle mensen,
Die kunt ‘er nog van weten.

Maor al wat gries en old is,
Komp in een nije sfeer…..
En zo kreeg ’t aolle Coeven
Zien Ganzehoedster weer!

(D.M.)