Na de bevrijding van Coevorden op 5 en 6 april door het Canadese Lake Superior Regiment merkten de mensen in Zweeloo dat de Duitsers zich begonnen terug te trekken en dat de landwachters alvast hun wapens inleverden bij het politiebureau.
In het kader van operatie Amherst werden op 7 april 700 Franse SAS-parachutisten gedropt ten Noorden van Zweeloo in de omgeving van Elp, Hooghalen, Westerbork en Spier.
Zij hadden opdracht om in het opmarsgebied verwarring te stichten en belangrijke infrastructurele werken, zoals kruisingen en bruggen veilig te stellen en om snelle korte gevechtsacties tegen de Duitsers uit te voeren.
In Wezuperbrug vernamen inwoners dat Franse parachutisten vuurcontact hadden met de Duitsers waarbij één der Fransen sneuvelde, van Duitsers waren geen opgaven bekend.
Poolse Divisie
Na Coevorden trokken de Canadezen verder richting Zuidwest Drenthe terwijl de Polen noordwaarts gingen.
Het hoofdkwartier van de staf arriveerde op 10 april 1945 bij Dalen, en gaf de Poolse majoor Wasilewski opdracht naar Emmen door te stoten.

De Poolse divisie, die op 7 april 1945 vanuit Breda waren vertrokken, moesten een versterking vormen voor de Canadezen die al tot Coevorden waren doorgedrongen.
De Poolse divisie was samengesteld uit Polen die op allerlei manieren in Engeland waren terecht gekomen en bestond uit een pantserbrigade, een artilleriebrigade en een brigade gemotoriseerde infanterie met een ondersteuningseenheid en een commando eenheid. Met 400 voertuigen, 450 kanonnen en 400 tanks was het een geduchte eenheid.
Majoor Wasilewski wist al na een korte maar hevige strijd de Oosterhesselerbrug nabij Wachtum te veroveren.
Wasilewski splitste zijn eskadron in tweeën. Om drie uur ’s middags trok één helft via Oosterhesselen naar Zweeloo en Noord Sleen, de andere helft via Holsloot en Erm naar Emmen.
Vrij!
En zo werd dan eindelijk op dinsdag 10 april 1945 Zweeloo vanuit Oosterhesselen door een Poolse pantserdivisie bevrijd.
Vele mensen stonden aan de weg om de bevrijders te verwelkomen waarbij op een gegeven moment de colonne moest halthouden vanwege de grote toeloop.
Maar op diezelfde dag sneuvelden toch nog twee Poolse tanksoldaten in Wezuperbrug die langs het Oranjekanaal een verkenning uitvoerden, Stefan Kosztubajda en Jozef Turkowiak maar ook de Franse parachutisten sergeant Judet, sergeant Le Bérrigaud en sergeant Legras.
In het kielzog van de bevrijders kwamen ook vele onderduikers weer terug naar Zweeloo.
Na de bevrijding werden er in april 1945 diverse voetbalwedstrijden gespeeld van voetbalvereniging ZBC met Poolse en Engelse militairen. De Polen werden eenvoudig verslagen maar de Engelsen hadden een speler uit de 1e divisie en twee uit de 2e divisie met als gevolg twee nederlagen en een gebroken kaak voor de keeper Geert Voors, maar wat kon het schelen, ze waren bevrijd!!
Op 31 augustus 1945 op de verjaardag van koningin Wilhelmina vierde Zweeloo de bevrijding met een grote bevrijdingsoptocht.
Bronnen:
www.geschiedeniscoevorden.nl;
https://poolsebevrijders.nl/de-bevrijding;
“Oet ’t Carspel Sweel”, orgaan van de Historische Vereniging Zweeloo, maart 2020;
Boek Sweel en de Zweelers. D. de Kleuver e.a. (2022);
Nieuwsbrief Historische Vereniging Zweeloo, april 2020;
De Nieuwe Drentse Volksalmanak, Kroniek 1945.